zaterdag 28 november 2009

Boomgeschut


geschonden


wanneer 's nachts de houtsoorten ontwaken
en zachtjes kraken
dan klagen ze over hun lot
als edele bomen in de vrije natuur
tot tafels, stoelen, bedden, kasten
verwrongen te zijn
opgesloten in kleine vertrekken

hoe triest
voor meubels
's nachts

over bomen te dromen

Uit: Gerhard Rühm, een en ander. een keuze uit de gedichten en korte toneelstukken (vertaald door Erik de Smedt, Zegwerk, Gent 2006)

maandag 23 november 2009

Rakelings




Jezus zeide tot haar: Raak mij niet aan (Joh. 20:17)

Voor niets is de mens meer beducht dan voor aanraking door iets onbekends. (Elias Canetti, vert. J. Tuin)

Und doch bedeutet Genuss Berührung, Berührung Genuss. (Oswald Wiener)

V.l.n.r. De schepping (Michelangelo, detail), Trillingsmeter (Frederic Geurts, detail), Je vous salue, Marie (Jean-Luc Godard, still), Prière de toucher (Marcel Duchamp)

donderdag 19 november 2009

Drive, drijven


Wat doe je als iets tegenslaat? Je ziel masseren. Hoe? Door in een oud dagboek te lezen, verbaasd over wat je toen (in 1990) hebt geschreven. Zo zou je het nu niet meer formuleren, maar daarom zweer je de inhoud nog niet af.

'Leven zoals je zwemt. Niet te traag, dan zink je. Niet te snel, dan put je je uit en haal je de overkant niet. Maar: ontspannen, met zorgvuldige bewegingen, in je eigen tempo, genietend van het water, het element waarin je je beweegt, en ook van de lucht die je voedt. Het hoofd omhoog.'

vrijdag 13 november 2009

Simulacrum

Op vrij korte tijd heeft de Antwerpse fotograaf Jimmy Kets (geb. 1979) met zijn ongewoon realistische foto’s naam en faam verworven. Terwijl veel al dan niet gewild artistieke fotografie vooral sfeervolle of met boodschappen geladen aspecten van de realiteit toont, heeft Kets aandacht voor wat schijnbaar geen aandacht waard is.

Hij wendt zijn blik af van het spel en kijkt naar het decor, of naar de spelers op een moment waarop ze niet ‘officieel’ in beeld zijn. Hij maakt foto's in harde kleuren, die niet door warm licht verzacht of veraangenaamd worden, maar met flitslicht worden getoond zoals ze zijn. De uitsnijding is al even bijzonder. Mensen verliezen hun hoofd of er verschijnen slechts afzonderlijke lichaamsdelen in beeld: een reikende hand en arm, een boezem, benen weerspiegeld in een glazen vuilnisbak.

Hij fotografeert banale, anonieme plekken, gemaakt van pover kunstmateriaal. Rotsen in een pretpark die van beton blijken, lambrizeringen in fineerhout die het hard te verduren hebben, standen op eroticabeurzen, snel gebouwde interieurs van wegrestaurants, danszalen en casino’s die een vervulde realiteit moeten suggereren. Net op plaatsen waar mensen hun sociale, materiële, seksuele verlangens proberen te stillen, blijkt hoe uitzichtloos dat is, hoe ze genoegen (moeten) nemen met een ersatzwerkelijkheid.

Dat er in het overzichtsboek Brightside (Ludion) nogal wat van de 55 foto’s te maken hebben met Las Vegas, de nepplek bij uitstek, is dus geen toeval. Een roze, met witte lampjes versierd paviljoen weerspiegelt zich in het lila water van een zwembad. Wat bedoeld is als schoonheid in het kwadraat, krijgt de uitstraling van een kunstgebit in een glas water. De grote ruiten van een leegstaande winkelruimte baden blauwgroen in laat avondlicht. De smalle, gebroken schaduw van een voorbijganger en de silhouetten van palmbomen worden naar binnen geprojecteerd. Een affiche aan de buitenkant meldt dat deze ruimte, die de allure krijgt van een hedendaagse grot van Plato, ‘For Lease’ is. In de hoek boven een keukenaanrecht in een Spaanse vakantiewoning lokt een tv-scherm met een telefoonnummer van ‘dauergeile Hausfrauen’. Kraan, keukenrolpapier, gasvuur en wat er verder in de kraaknette omgeving te zien valt, krijgen meteen iets obsceens.



Er zit meewarigheid in veel van deze foto’s, geen sentimentaliteit, maar een tegelijk berustend en nieuwsgierig ‘zo is de mens’. Sommige zijn ‘gewoon’ humoristisch – in feite een moeilijke kunst in de fotografie: een Fiatje bij een parkeermeter aan de ketting gelegd, een jongetje met zebratrui in de zoo van Beijng, bekeken door de zebra die het fotografeert. Bijna elke foto is een statement, een fragment van een verhaal, maar laat ruimte voor eigen interpretatie.

Boeiend is dat de werkelijkheid zichzelf lijkt te commentariëren of zelfs te ontmaskeren. Een vrouw op een flatscreen, in onverbloemd erotische houding, met op de wand naast haar de reclameslogan ‘Telenet opent je wereld’. Een dienstmeisje voor de reusachtig hoge poort van een Disneyland, buitengesloten uit het sprookje. Een jonge vrouw op de rug gezien, met onwerkelijk mooie goudblonde haren, voor zich uitkijkend door de ramen van een hoovercraftboot. Verlangen dat wegvlucht uit de banaliteit van de omgeving. Of nog: alledaagsheid, kitsch en lelijkheid zo te kijk gezet dat ze interessant en veelzeggend worden.

maandag 2 november 2009